Zuurdesemstarter

Het bakken van zuurdesem klinkt misschien als iets ingewikkelds, maar het is eigenlijk een superleuk proces dat vooral geduld en een beetje aandacht vraagt. Met slechts meel, water en wat tijd tover je je eigen starter tot leven, die daarna omgetoverd wordt in heerlijk, knapperig brood.

Wat is een starter?
Een zuurdesemstarter is eigenlijk een mengsel van bloem en water dat je laat staan, waardoor het gaat gisten. In dat mengsel beginnen natuurlijke gisten en bacteriën uit de lucht en de bloem zich te vermenigvuldigen. Deze gisten en bacteriën eten van de suikers in de bloem en maken daardoor gasbelletjes en een licht zure smaak. Dat mengsel, de starter, gebruik je om je brood te laten rijzen, zonder dat je gist uit een pakje nodig hebt.

Het maken van een starter is geen exacte wetenschap, de resultaten hangen bijvoorbeeld af van de temperatuur en het type bloem dat je gebruikt. Het maken van een starter in de winter kost meer tijd dan in de zomer. Je kunt een starter maken van standaard bloem uit de supermarkt, maar dit kan meer tijd kosten omdat er minder voedingsstoffen in zitten.

Zuurdesemstarter

==========
> Bereidingstijd: ongeveer 7 dagen
> Porties: 1
> Ingrediënten Zuurdesemstarter:

• 50 gram water
• 25 gram ongebleekte bloem
• 25 gram roggemeel

> Benodigdheden:

• Weckpot
• Keukenpapier
• Elastiek

“Een starter maken kan een lang proces zijn, maar eenmaal klaar kan het een leven mee gaan.”

Hoe maak je een starter?
=========
Dag 1 Voeg 25 gr. ongebleekte bloem, 25 gr. roggemeel en 50 gr water in een weckpot. Meng dit goed en sluit af met een stuk keukenpapier en het elastiekje. Zet de pot op een redelijk warme plek in huis. Bijvoorbeeld ergens in een hoekje van de keuken en laat het hier 24 uur staan.
Dag 2 De volgende dag voeg je weer 25 gr. ongebleekte bloem, 25 gr. roggemeel en 50 gr. water toe. Dit meng je goed door en vervolgens sluit je de pot weer af met een keukenpapiertje en het elastiekje en zet je het weer voor 24 uur weg.
Dag 3 Misschien zie je al wat activiteit, maar dit hoeft nog helemaal niet. Op dag 3 gooi je ongeveer de helft van de starter weg en voeg je weer 25 gr. roggemeel, 25 gr. ongebleekte bloem en 50 gr. water toe. Meng goed, dek weer af met keukenpapier en zet weg voor 24 uur.
Dag 4 Vandaag zie je waarschijnlijk wel al wat bubbels, maar dit hoeft nog niet. Vandaag doe je weer hetzelfde als op dag 3. Dus gooi de helft weg, voeg 25 gr. roggemeel, 25 gr. ongebleekte bloem en 50 gr. water toe, roer goed en zet weer weg voor 24 uur.
Dag 5 Vanaf dag 5 gaan we de starter twee keer per dag voeden, zodat de starter sterker wordt. Dus in de ochtend en in de avond (ongeveer 12 uur tussen de voedingen). De stappen blijven hetzelfde voor elke voeding, Dus gooi de helft weg, voeg 25 gr. roggemeel, 25 gr. ongebleekte bloem en 50 gr. water toe, roer goed en zet weer weg.
Dag 5 t/m dag... Tot de starter sterk genoeg is blijf je de starter twee keer per dag voeden. Geef vooral niet op, het kan soms wel tot een maand duren voordat je een goede sterke starter hebt. Zolang er geen schimmel op komt, kan je gewoon door blijven gaan.

Hoe weet je of de starter klaar is?
Dit zijn de twee beste manieren om te bepalen of de starter klaar voor gebruik is

Verdubbeling
Als de starter binnen 12 uur na de laatste voeding is verdubbeld, dan kan je er vanuit gaan dat de starter voldoende actief is.

Drijftest
Neem een lepel van je starter en laat deze voorzichtig in een glas water glijden. Blijft de starter drijven? Dan is hij klaar om te gebruiken!

HELP, mijn starter lijkt te mislukken
Tips bij de meest voorkomende problemen.
Hooch Soms ontstaat er een grijzige waterlaag op de starter, dit is hooch en dit komt omdat de starter honger heeft. Meng de hooch door de starter en voeg tijdens het voeden iets minder water toe.
Schimmel Bij schimmel moet je helaas opnieuw beginnen, waarschijnlijk is de starter op een te warme of te koude plek gezet. Zet de starter altijd op een redelijk warme en donkere plek, bijvoorbeeld ergens in de hoek van de keuken.
Sterke azijn/alcohol geur Dit kan gebeuren als de starter te lang zonder voeding is gebleven of als de balans tussen gisten en bacteriën verstoord is. Dit kan je oplossen door de starter vaker te verversen.
Starter rijst niet Dit kan gebeuren als het te koud is of als je water gebruikt dat te warm of te koud is. Het kan ook zijn dat de bloem niet genoeg voeding bevat. (gebleekte bloem). Blijf de starter voeden en kies bijvoorbeeld voor roggemeel voor meer voeding. Geef vooral niet op en blijf doorgaan. Het kan soms echt weken duren voordat je een actieve starter hebt.

Hoe hou ik mijn starter in leven?
Nu je starter klaar is, is het tijd om hem in leven te houden – en gelukkig is dat een stuk eenvoudiger dan het opstarten ervan! Je hoeft hem alleen maar regelmatig te voeden met bloem en water om hem actief en gezond te houden. Afhankelijk van hoe vaak je bakt, kun je hem dagelijks bij kamertemperatuur voeden of in de koelkast bewaren en eens per week voeden. Zo blijft hij klaar voor gebruik wanneer jij zin hebt om vers zuurdesembrood te bakken!

Koelkast
Bewaar de starter in een weckpot in de koelkast en haal deze er voer deze ongeveer 1 keer per week. Je kunt de starter het beste voeden met een verhouding van 1:1:1. Dit betekent dat als je bijvoorbeeld 25 gram starter hebt, je hem voedt met 25 gram ongebleekte bloem en 25 gram water. Na het voeden zet je hem gelijk weer terug in de koelkast. Voor het voeden giet je weer ongeveer de helft af in een andere pot. Deze “discard” kan je gebruiken in andere recepten en ook deze discard bewaar je in een luchtdichte pot in de koelkast

Verhoudingen
Bij het voeden van een zuurdesemstarter gebruik je doorgaans verhoudingen zoals 1:1:1, maar je kunt ook andere verhoudingen hanteren, zoals 1:2:2, of 1:10:.10 Dit verwijst naar de hoeveelheid starter, bloem en water die je toevoegt.

• 1e getal (starter): Hoeveelheid starter die je behoudt.
• 2e getal (bloem): Hoeveelheid bloem die je toevoegt.
• 3e getal (water): Hoeveelheid water die je toevoegt.
  

Voorbeeld 1: 1:1:1 Verhouding
Als je 30 gram starter hebt en je wilt hem voeden met een 1:1:1 verhouding:

• 30 gram starter,
• 30 gram ongebleekte bloem,
• 30 gram water.
  Na het voeden heb je in totaal 90 gram starter.
  Deze verhouding is ideaal voor dagelijkse voeding en houdt je starter actief en in balans.

Voorbeeld 2: 1:2:2 Verhouding Als je 30 gram starter hebt en je kiest voor een 1:2:2 verhouding:

• 30 gram starter,
• 60 gram ongebleekte bloem,
• 60 gram water.
  Na het voeden heb je in totaal 150 gram starter.

Invloed op Rijstijd

• 1:1:1 Verhouding: Deze verhouding zorgt ervoor dat je starter snel en effectief voeding krijgt, wat resulteert in een kortere rijstijd. Dit is ideaal als je regelmatig bakt en je starter actief wilt houden.
• 1:2:2 Verhouding: Door meer bloem en water toe te voegen, krijgt je starter extra voeding, maar het duurt meestal langer voordat hij actief wordt en rijst. Dit kan handig zijn als je van plan bent om je starter een paar dagen niet te gebruiken of als je een grotere hoeveelheid starter wilt maken voor een grotere baksel.

Het kiezen van de juiste verhouding hangt af van hoe vaak je bakt en hoeveel starter je nodig hebt. Experimenteer met verschillende verhoudingen om te zien wat het beste werkt voor jouw bakschema!

Je hebt de starter bijna helemaal opgemaakt, help!

Geen zorgen! Je hebt maar een kleine hoeveelheid starter nodig om meer te maken. Gebruik gewoon een grotere verhouding, zoals 1:10:10. Hiermee kun je van 10 gram starter maar liefst 100 gram maken. Houd er wel rekening mee dat de rijstijd langer kan zijn met deze verhouding.

Zelfs als de pot er leeg uitziet, blijft er vaak nog zo’n 10 gram starter achter. Het is daarom handig om de pot eerst te wegen, zodat je precies weet hoeveel starter je nog hebt!